การเสียอากรสำหรับของที่ ‘นำเข้าสำเร็จ’ ตามกฎหมายศุลกากร

สารบัญญัติตามกฎหมายศุลกากรเกี่ยวกับการนำของเข้าสำเร็จที่ยึดโยงกับฐานและอัตราจึงนับว่าเป็นเรื่องที่มีความสำคัญอย่างยิ่ง พิจารณาเป็น 2 ประเด็นดังนี้

ประเด็นที่ 1 นำเข้าสำเร็จ’ตามกฎหมายศุลกากรคืออะไร
การนำเข้าสำเร็จไว้ 4 กรณี แยกตามประเภทของการนำเข้าได้ดังนี้
• กรณีที่ 1 การนำของเข้าทางทะเล ให้ถือว่าเป็นอันสำเร็จเมื่อ “เรือที่นำของเข้ามานั้นได้เข้ามาในเขตท่าที่จะขนถ่ายของขึ้นจากเรือหรือท่าที่มีชื่อส่งของถึง”
• กรณีที่ 2 การนำของเข้าทางบก ให้ถือว่าเป็นอันสำเร็จเมื่อ “ยานพาหนะที่นำของเข้ามานั้นได้เข้ามาถึงด่านพรมแดน”
• กรณีที่ 3 การนำของเข้าทางอากาศ ให้ถือว่าเป็นอันสำเร็จเมื่อ “อากาศยานที่นำของเข้ามานั้นได้ถึงสนามบินที่เป็นด่านศุลกากร”
• กรณีที่ 4 การนำของเข้าทางไปรษณีย์ ให้ถือว่าเป็นอันสำเร็จเมื่อ “ได้เปิดถุงไปรษณีย์

ประเด็นที่ 2 นำเข้าสำเร็จส่งผลต่อ “การเสียอากรศุลกากร” อย่างไร
เมื่อของได้นำเข้าสำเร็จกรณีใดกรณีหนึ่งดังที่กล่าวมาแล้ว ผู้นำของเข้าก็มีหน้าที่เสียอากรตามกฎหมายศุลกากรสำหรับของที่นำเข้ามาโดยจุด (Point) ของการนำเข้าที่เกิดขึ้นสำเร็จแล้วนั้น จะมีความเชื่อมโยงไปยัง “ฐาน”(Tax Base) และ“อัตรา”(Tax Rate) กล่าวคือ การพิจารณาฐานซึ่งประกอบด้วย “สภาพแห่งของ” และ “ราคาศุลกากร” และการพิจารณาอัตราซึ่งประกอบด้วย “พิกัดศุลกากร” และ “อัตราศุลกากร” นั้น จะยึดโยงกับจุดที่นำเข้าสำเร็จและมีความเกี่ยวข้องกับการนำเข้าสำเร็จเสมอ กฎหมายศุลกากรกำหนดให้คำนวณอากรตามสภาพแห่งของ ราคาศุลกากร และพิกัดอัตราศุลกากร ที่เป็นอยู่ในเวลาที่นำของเข้าสำเร็จ การพิจารณาฐาน (Base) และพิกัดอัตรา (Rate) ก็จะต้องพิจารณา ณ วันที่ 10 กรกฎาคม ดังนั้นจึงต้องใช้อัตราอากรร้อยละ 20 และอัตราแลกเปลี่ยนในการคำนวณราคาศุลกากรก็จะใช้อัตรา 35 บาท ต่อ 1 ดอลลาร์สหรัฐอเมริกา เป็นต้น
อย่างไรก็ตาม หลักเกณฑ์ดังกล่าวมีข้อยกเว้น 3 เรื่อง ดังนี้
• ข้อยกเว้นที่ 1 กรณีนำของเข้าไปเก็บไว้ในคลังสินค้าทัณฑ์บน
• ข้อยกเว้นที่ 2 กรณีของที่เก็บไว้ในคลังสินค้าทัณฑ์บนสูญหายหรือถูกทำลาย
• ข้อยกเว้นที่ 3 กรณีของที่นำเข้ามาในราชอาณาจักรเป็นของเพื่อการผ่านแดนหรือเพื่อการถ่ายลำและต่อมามีการขอเปลี่ยนการผ่านพิธีการศุลกากรเป็นของนำเข้าภายในระยะเวลา30 วัน นับแต่วันที่นำเข้ามาในราชอาณาจักร

หากปรากฏว่าผู้ที่นำของเข้ามาเพื่อการผ่านแดนหรือเพื่อการถ่ายลำนั้นไม่ต้องการนำสินค้านั้นออกไปและไม่ประสงค์จะปฏิบัติพิธีการศุลกากรแบบผ่านแดนหรือถ่ายลำต่อไปอีกกฎหมายกำหนดให้มีสิทธิขอเปลี่ยนการผ่านพิธีการศุลกากรจากของผ่านแดนหรือของถ่ายลำเป็นของนำเข้าได้ แต่ต้องดำเนินการภายในกำหนดระยะเวลา 30 วัน นับแต่วันที่นำเข้ามาในราชอาณาจักร ซึ่งเมื่อเปลี่ยนการผ่านพิธีการศุลกากรเป็นของนำเข้าแล้ว ของนั้นย่อมต้องเสียอากรขาเข้า จึงมีปัญหาว่าในการเสียอากรขาเข้านั้นจะเสียจากฐานและอัตราอย่างไร เพราะไม่เข้าหลักเกณฑ์ทั่วไป ทั้งยังไม่เข้าข้อยกเว้นในข้อที่ 1 และ 2 ดังที่กล่าวมา กฎหมายจึงได้กำหนดหลักเกณฑ์เรื่องนี้ไว้เป็นพิเศษ โดยให้คำนวณอากรตามสภาพแห่งของ ราคาศุลกากร และพิกัดอัตราศุลกากร ที่เป็นอยู่ในเวลาที่นำของนั้นเข้ามาในราชอาณาจักร ขอให้สังเกตว่ากฎหมายกำหนดให้พิจารณา ณ เวลาที่นำของนั้นเข้ามาในราชอาณาจักรมิใช่เวลาที่นำของเข้าสำเร็จ ดังนั้นของได้เข้าสู่อาณาเขตราชอาณาจักรไทยในวันใด ของที่นำเข้ามานั้นย่อมจะต้องเสียอากรจากฐานและอัตราในเวลาที่นำเข้ามาในราชอาณาจักรนั่นเอง

บางส่วนจากบทความ “การเสียอากรสำหรับของที่ ‘นำเข้าสำเร็จ’ ตามกฎหมายศุลกากร”

อ่านบทความฉบับเต็มได้ใน… วารสารเอกสารภาษีอากร ปีที่ 39 ฉบับที่ 461 เดือน กุมภาพันธ์ 2563

Cr. https://www.dst.co.th/index.php?option=com_content&view=article&id=3800:duty-payment-successfully-imported-customs-law&catid=29&Itemid=180&lang=th